< Terug naar nieuws

4 December 2023

'We moeten de digitale soevereiniteit van universiteiten behouden'

Universiteiten zijn steeds afhankelijker van commerciële aanbieders van digitale diensten en technologieën.
Door die afhankelijkheid neemt de invloed van externe partijen op universiteiten toe. Dit kan leiden tot het uithollen van academische vrijheden van universiteiten en onderzoekers. Daarom zet de UvA zich in de ‘digitale soevereiniteit’ van openbare universiteiten te behouden. Het Instituut voor informatierecht (IViR) van de UvA doet aanbevelingen om die soevereiniteit te behouden.
 
‘Als externe partijen zeggenschap hebben over de digitale systemen en de data die daarin zijn opgeslagen, komt de academische vrijheid onder druk te staan’, aldus Kristina Irion, een van de auteurs van het onderzoek. ‘Als het kostbaar en lastig is om van digitale aanbieder te wisselen of als persoonsgegevens en andere data uit de digitale omgeving van universiteiten worden ingewonnen voor commercieel gewin, ontstaan er problematische afhankelijkheden.’
 
Betere samenwerking in universitaire sector
‘Tegelijkertijd willen we het potentieel van digitale ontwikkelingen niet mislopen, we willen in staat zijn om het op een veilige manier te gebruiken’, zegt Irion, ‘maar daarvoor is betere strategie en samenwerking binnen de hele universitaire sector nodig.’
 
Toenemende invloed van het recht van de Europese Unie op universiteiten
Ook het recht van de Europese Unie kan een belangrijke rol spelen bij het bevorderen van academische vrijheden in het digitale tijdperk. Irion: ‘De EU oefent steeds grotere invloed uit op de manier waarop universiteiten en onderzoekers onderzoek verrichten. Open Science-beleid en nieuwe digitale wetgeving hebben directe gevolgen voor onderzoeksactiviteiten. Die wetgeving is nu gefragmenteerd, complex en niet altijd opgesteld met wetenschappelijk onderzoek in gedachten. Hierdoor wordt het voor universiteiten en academische onderzoekers onnodig complex om die wetgeving na te leven.’
 
Stappen die de UvA genomen heeft
De UvA heeft cruciale stappen gezet om academische waarden in het digitale tijdperk te beschermen. De eerste stap is dat de UvA voor zichzelf een digitale agenda heeft vastgesteld. Deze agenda geeft richting aan de ontwikkeling van digitalisering aan de UvA in overeenstemming met waarden van algemeen belang. ‘We hebben de waarden in kaart gebracht die relevant zijn voor digitalisering. Ook hebben we geëxperimenteerd met manieren om over waarden te discussiëren. Deze waarden zullen we, eerst als pilot, meenemen in beslissingen die we nemen in onze digitale infrastructuur’, aldus Information Manager Frank van Tatenhove.
Een andere stap is dit onderzoeksproject, waarvoor opdracht is gegeven door het College van Bestuur van de UvA ten behoeve van de Europese universitaire sector. Afgezien hiervan ondersteunt de UvA sectorbrede samenwerking met Nederlandse en Europese organisaties die openbare universiteiten vertegenwoordigen, en SURF, de samenwerkingsorganisatie voor IT in Nederlands onderwijs en onderzoek. Irion: ‘Dit is tenslotte een kwestie waar alle universiteiten mee te maken hebben.’
 
Dit artikel is gepubliceerd door de UvA.
De afbeelding is gegenereerd door de Universiteit van Amsterdam met behulp van Adobe Firefly (keywords: shallow brain architecture).

Vergelijkbaar >

Vergelijkbare nieuwsitems

>Bekijk alle nieuwsitems >
 CuspAI stelt zich voor in LAB42

6 September 2024

CuspAI stelt zich voor in LAB42 >

Op 5 september 2024 presenteerden Max Welling en Chad Edwards, oprichters van CuspAI, hun innovatieve bedrijf tijdens de IvI koffie & taart-bijeenkomst. 

Lees meer >

Geavanceerde AI voor Bewakingsrobots: Samenwerking Tussen Nederlandse Instituten

5 September 2024

Geavanceerde AI voor Bewakingsrobots: Samenwerking Tussen Nederlandse Instituten >

Een consortium van toonaangevende Nederlandse onderzoeksinstituten en overheidsinstellingen, waaronder de TU Delft, Universiteit van Amsterdam, TNO en de Koninklijke Marechaussee, is van start gegaan met een ambitieus project: de ontwikkeling van geavanceerde kunstmatige intelligentie (AI) voor bewakingsrobots. Het OpenBots consortium, officieel gelanceerd op 4 september, richt zich op de ontwikkeling van AI-systemen die menselijke beveiligers kunnen ondersteunen in diverse veiligheidsomgevingen.

Lees meer >

NeuroAI: Charlotte Frenkel onderzoekt de toekomst van AI met het menselijk brein als inspiratie

5 September 2024

NeuroAI: Charlotte Frenkel onderzoekt de toekomst van AI met het menselijk brein als inspiratie >

Met de toekenning van een AiNed Fellowship grant verdiept dr. Charlotte Frenkel van de TU Delft zich in neuromorphic computing, een grensverleggend onderzoek dat zich richt op energiezuinige en efficiënte AI-systemen, gebaseerd op de werking van het menselijk brein. Dit onderzoek brengt de wereld van AI en neurowetenschappen samen om computersystemen te ontwikkelen die sneller, energiezuiniger en intelligenter zijn.

Lees meer >